سه ماه دوم بارداري از هفته چهاردهم به بعد حاملگي آغاز مي گردد. در اين دوره ازبارداري رشد رويان محسوس‌تر است و مي توان آن را جنين ناميد. مادر نيز از نظر فيزيكي و روحي تغييرات بيشتري را احساس مي كند. اين دوره را مي‌توان لذت بخش‌ترين دوره‌بارداري به شمار آورد چراكه ضمن قوي‌تر شدن احساس‌بارداري، عوارض صبحگاهي نيز از بين مي رود و جنين به اندازه اي بزرگ نشده است كه باعث ايجاد عوارض جديد شود و فقط با سرعت ثابتي رشد مي‌كند. در ادامه مواردي از سه ماهه دوم‌بارداري كه در هفته‌هاي 14 تا 27 حاملگي اتفاق مي‌افتد را بررسي كنيم. در صورتي كه نمي‌دانيد چه چيزهايي در اين سه ماه ضروري است، حتما از خدمات مشاوره كودك استفاده كنيد.

منبع: سه ماه دوم بارداري | مراقبت هاي ماه چهارم تا ششم حاملگي

سه ماه دوم بارداري

از هفته 14 دهم ديگر شما وارد سه ماه دوم بارداري تان شده‌ايد. علائم آزاردهنده اوليه‌بارداري مثل حالت تهوع كم كم از بين مي‌رود. انرژي تان بيشتر مي‌شود. جنين نيز قوي‌تر و بزرگ‌تر مي‌گردد. مادر در اواسط اين دوران، حركات جنين را حس خواهد كرد. و با مشكلاتي مثل هموروئيد و درد در ناحيه مفاصل مواجه مي‌شود.

وضعيت جسمي مادر در سه‌ ماهه دوم بارداري

در سه ماه دوم بارداري مادر از نظر فيزيكي تغييرات بسياري را تجربه مي‌كند و شكم او كم كم رو به سمت جلو مي‌آيد. با ورود به سه ماهه دوم‌بارداري، بدن با تغييرات فيزيولوژيكي و هورموني كنار مي‌آيد و در نتيجه تهوع‌هاي سه ماهه اول‌بارداري ديگر از بين مي‌رود.

بدن مادر در اين دوره بايد مواد غذايي مورد نياز جنين را تامين كند، به همين دليل تهوع‌هاي صبحگاهي با گرسنگي و ويار جايگزين مي‌شوند.

حجم خون مادر در اين دوره افزايش مي‌يابد، به همين دليل زنان باردار به آهن بيشتري نياز دارند كه مي‌توانند در سه ماهه دوم‌بارداري علاوه بر استفاده از مكمل‌هاي قرص آهن از مواد غذايي حاوي آهن نيز شامل اسفناج، گوشت قرمز بدون چربي، سبزي‌هايي با برگ سبز، نان با غلات كامل، ميوه‌‌هاي خشك، حبوبات و … استفاده كنند. براي آشنايي با بايدها و نبايدهاي دوران بارداري كليك كنيد.

مسائل شايع در سه ‌ماهه دوم

بر خلاف سه ماهه اول‌بارداري، در سه ماه دوم بارداري از ميزان فشار بر روي مثانه مادر كم مي‌شود و در پي آن تكرر ادرار نيز از بين مي‌رود. البته لازم است اشاره كنيم كه حالت فشار بر روي مثانه و تكرر ادرار در اواخربارداري مجدد باز مي‌گردد.

برخي دردها و نشانه‌ها در سه ماهه دوم بارداري از علائم شايعي است كه در ادامه آن‌ها را به صورت موردي ارائه كرده‌ايم:

• كمر درد
• درد شكم
• ايجاد ترك‌ و لك‌ روي پوست
• ايجاد ورم در مچ پا
• درد در كشاله ران
• گرفتگي عضلات پا
• تيره شدن قسمت رنگي سينه‌ها
• شكل گيري يك خط تيره روي شكم
• يبوست
• التهاب لثه‌ها
• سرگيجه (ناشي از فشار خون پايين)

تغييرات حالت‌هاي روحي و رواني مادر در سه ماهه دوم

همانطور كه اشاره كرديم در سه ماهه دوم بارداري بدن مادر با ترشح هورمون‌ها كنار مي‌آيد، اما به طور كلي تغييراتي كه در طول دوران‌بارداري و هورمون‌هايي كه ترشح مي‌گردد، باعث تغييرات حالت‌هاي روحي و رواني مادر باردار مي‌شود.

در سه ماهه دوم بارداري كمي از خستگي، احساسات منفي، بيماري‌هاي صبحگاهي، تغييرات خلق و خو و … مادر باردار كم مي‌شود، اما به دليل تغييرات اين دوره فراموش كاري و بي نظمي در اين دوره بيشتر مي‌شود. احساس سنگيني نيز به دليل رشد كودك در اين دوره طبيعي است.

وضعيت جنين در سه ‌ماهه دوم بارداري

سه ماهه دوم بارداري از هفته چهاردهم تا هفته بيست و هفتم مي‌باشد. در طي اين چهارده هفته، جنين تغييرات زيادي مي‌كند كه در ادامه به مهم‌ترين آن‌ها اشاره كرده‌ايم (با كليك بر هر هفته مي‌توانيد مقاله مربوطه را نيز مطالعه كنيد).

بيشتر بخوانيد: مراحل رشد جنين

تغييرات هفته به هفته ماه چهارم تا ششم بارداري

• هفته چهاردهم بارداري : كم‌شدن حالت تهوع مادر، شكل‌گيري چهره منحصر به فرد جنين
• هفته پانزدهم بارداري : حس كردن نور توسط جنين، ايجاد حس چشايي درجنين، مكيدن انگشتان دست و تمريني براي مكيدن سينه مادر و شيرخوردن
• هفته شانزدهم بارداري : جهش رشد جنين و دو برابر شدن وزن او، افزايش قد و محكم شدن استخوان‌هاي جنين، احساس حركت‌هاي او در داخل رحم
• هفته هفدهم بارداري: تبديل اسكلت غضروفي جنين به اسكلت استخواني، محكم و ضخيم شدن بند ناف، افزايش ميزان خون پمپاژ شده توسط قلب جنين
• هفته هجدهم بارداري : افزايش رشد اندام تناسلي نوزاد و مشخص شدن در سونوگرافي، شروع رشد غده پروستات در پسران، توليد مكونيوم (مدفوع اول نوزاد)
• هفته نوزدهم بارداري : شنيدان صدا توسط جنين، رشد پوشش نازكي به نام ورنيكس دور كودك و حفاظت از او در برابر مايع آميونتيك
• هفته بيستم بارداري : رسيدن به نصف‌بارداري، افزايش وزن جنين تا نيم كيلوگرم
• هفته بيست و يكم بارداري : تبديل احساس حركت جنين به لگدهاي محكم در شكم مادر، ايجاد تغييرات بيشتر در چهره جنين، تمركز رشد جنين بر روي اندام‌هاي داخلي و افزايش وزن، توانايي سكسكه و يا خميازه كشيدن
• هفته بيست و دوم بارداري : تكميل حواس پنجگانه نوزاد
• هفته بيست و سوم بارداري : تعيين چرخه‌خواب و بيداري نوزاد در ساعات مخصوص، رسيدن به سطحي ازرشد كه حتي در زايمان زودرس نيز بتواند زنده بماند.
• هفته بيست و چهارم بارداري : افزايش وزن جنين با رشد ماهيچه‌ها، استخوان‎‌ها و اندام‌هاي داخلي، زنده ماندن در اين سن ازبارداري در اثر زايمان زودرس
• هفته بيست و پنجم بارداري : افزايش موها و چربي‌هاي بدن جنين، شكل‌گيري ستون فقزات نوزاد
• هفته بيست و ششم بارداري : دم و بازدم در مايع آميونتيك اطراف، رسيدن به وزن در حدود يك كيلوگرم، رشد كيسه‌هاي هوا در ريه جنين
• هفته بيست و هفتم بارداري : رشد شبكيه چشم جنين و باز كردن پلك‌ها درون رحم

استرس مادران در سه ماهه دوم باردار

تغييرات در سه ماه دوم بارداري با توجه به دلايل مختلفي مثل تغيير شرايط جسمي، نگراني هاي اين دوره و … مي تواند براي مادر استرس و اضطراب آور باشد.

استرس داشتن در دوران‌بارداري مي تواند به سلامتي مادر آسيب بزند. همينطور استرس مي تواند باعث افزايش فشار خون و يا تولد زودرس نوزاد نيز شود. سعي كنيد اگر به دلايل مختلفي همچون اتفاقات منفي در زندگي مثل طلاق، بيماري جدي، از دست دادن اعضاي خانواده، بلاياي طبيعي، مشكلات مادي، افسردگي و اضطراب، استرس مرتبط بابارداري همچون نگراني از ريزش بارداري، سلامت كودك، نتايج احتمالي غربالگري و نحوه برخورد با زايمان و … استرس داريد، حتما از دكتر متخصص زنان كمك بگيريد تا به آرامش برسيد.

آرامش داشتن در دوران‌بارداري بسيار مهم است كه در ادامه به فوايد كاهش استرس و داشتن آرامش در مادر باردار اشاره كرده ايم :

• كاهش عوارض بعد از زايمان
• كم شدن نياز به زايمان سزارين
• نداشتن زايمان زود هنگام
• كم شدن مدت زمان بستري در بيمارستان
• نداشتن مشكلات فيزيولوژيكي و غدد درون ريز
• تنظيم ضربان قلب و فعاليت حركتي جنين
• زياد شدن وزن نوزاد

افزايش وزن در سه‌ ماهه دوم بارداري

مادران در سه ماه‌اول‌بارداري فقط يك كيلو افزايش دارند اما تغييرات وزن با ورود به سه ماهه دوم بارداري بيشتر مي‌شود و تقريبا مادر باردار 5 كيلوگرم افزايش وزن خواهد داشت. به طور كلي افزايش 10 تا 12 كيلوگرم در دوران‌بارداري طبيعي است. براي جلوگيري از چاقي بيش از حد در بارداري كليك كنيد.

تغذيه در سه ‌ماه دوم بارداري

طي سه ماهه دوم بارداري استخوان‌هاي جنين رشد بيشتري دارد، به همين دليل به كلسيم بيشتري در اين دوره نياز مي‌باشد. در صورتي كه مادر در دوران‌بارداري كلسيم كافي مصرف نكند، جنين اين كلسيم را از استخوان مادر مي‌گيرد. در ادامه توصيه‌هايي در جهت تغذيه مادران باردار ارائه كرده‌ايم :

• استفاده از گوشت قرمز، مرغ و ماهي براي تأمين آهن
• مصرف غذاهاي حاوي ويتامين C براي جذب بهتر آهن
• عدم استفاده از مواد غذايي نفخ دار، پرچرب
• آب كافي و مايعات زياد بنوشيد
• مصرف ميوه‌ها و سبزيجات براي كاهش يبوست
• استفاده از انواع ويتامين، مواد معدني، پروتئين، چربي و كربوهيدارت در رژيم غذايي
• مصرف روزانه ويتامين D
• استفاده روزانه از مكمل‌هاي فولات يا فوليك اسيد
• عدم استفاده از كافئين
• مصرف روزانه امگا 3
• عدم استفاده از مواد غذايي خام و لبنيات پاستوريزه نشده

چكاپ‌هاي سه‌ ماهه دوم بارداري

در سه ماه دوم بارداري برخي چكاپ‌ها براي اطمينان از سلامتي مادر و نوزاد و طبيعي بودن شرايط لازم است كه در ادامه به آن‌ها اشاره كرده‌ايم :

• ثبت كردن وزن و بررسي وزن‌‌ گيري
• اندازه‌‌ گيري فشارخون
• گوش‌ دادن به ضربان قلب جنين
• اندازه‌‌ گيري ارتفاع رحم و بررسي رشد جنين

آزمايش‌ها و غربالگري سه‌ ماهه دوم بارداري

• سونوگرافي: اسكن از رحم و جنين در شكم در ميان هفته‌هاي 18 تا 22بارداري
• سونوگرافي آنومالي در سه ماهه دوم : بررسي وضعيت جفت و بند ناف در هفته‌هاي 18 تا 22
• تست كومبس غيرمستقيم در مادران Rh منفي : بررسي آزمايش‌هاي خون و ادرار در هفته‌هاي 28 تا 32 براي بررسي عفونت ادراري و كم‌‌ خوني
• آزمايش غربالگري ديابت : بررسي ديابت مادر در هفته‌هاي 24 تا 28بارداري
• آزمايش آمنيوسنتز : بررسي مايع‌ آمنيوتيك از نظر ناهنجاري‌‌هاي كرومزومي و مشكلات ژنتيكي در هفته‌هاي 16 تا 18بارداري

چند توصيه

• انجام مرتب آزمايش قندخون براي تشخيص ديابت‌بارداري
• تزريق واكسن آنفولانزا با دستور پزشك
• انجام فعاليت فيزيكي روزانه در صورت نداشتن‌بارداري پر ريسك
• افزايش وعده هاي غذايي و كم كردن حجم آن ها براي كاهش سوز دل
• خوابيدن به پهلوي چپ براي رسيدن خون به رحم
• عدم بلند كردن وزنه سنگين
• نوشيدن آب و انجام ورزش كافي براي جلوگيري از گرفتگي پا
• مراجعه به پزشك با افزايش وزن سريع و يا كاهش وزن
• عدم استفاده از دخانيات و الكل
• جدي گرفتن هر گونه خونريزي شديد در واژن، درد شكم و تب بالا

براي دريافت مشاوره در زمينه سه ماه دوم بارداري مي‌توانيد در هر زمان از روز براي مشاوره تلفني با برترين متخصصان در كلينيك ني ني مايند از طريق شماره 02191002360 تماس بگيريد.

منبع: سه ماه دوم بارداري | مراقبت هاي ماه چهارم تا ششم حاملگي